Stotteren: Wat het is, hoe je het herkent en wat je eraan kunt doen
Stotteren is een spraakstoornis waarbij de natuurlijke vloeiendheid van spreken wordt onderbroken. Het komt vaak voor in de vorm van herhalingen van klanken, verlengingen van woorden of blokkades waarbij het moeilijk is om een klank uit te spreken.
Deze onderbrekingen kunnen onwillekeurig en onvoorspelbaar zijn, wat het voor mensen met een stotter lastig maakt om vloeiend te spreken.
Wanneer stotter je?
Stotteren kan op verschillende momenten optreden en wordt vaak erger in stressvolle of spannende situaties, zoals spreken voor een groep of tijdens een belangrijke conversatie. Ook kan het voorkomen bij het uitspreken van bepaalde klanken of woorden die moeilijk zijn.
Vaak zijn dit klanken zoals ‘p’, ‘b’, ‘t’ en ‘k’, die om een plotselinge beweging van de spraakspieren vragen.
Wat doet stotteren met je?
Stotteren kan een grote impact hebben op iemands zelfvertrouwen en sociale interacties. Veel mensen met een stotter voelen zich onzeker of worden nerveus wanneer ze moeten spreken, wat het stotteren kan verergeren. Dit kan leiden tot het vermijden van bepaalde situaties, zoals het voeren van telefoongesprekken of spreken in het openbaar.
Het kan ook emotionele gevolgen hebben, zoals schaamte of frustratie.
Wat kun je doen tegen stotteren?
Er zijn verschillende technieken en therapieën om stotteren te beheersen en te verminderen:
- Ademhalingstechnieken: Door te leren hoe je je ademhaling beter kunt controleren, kun je meer controle krijgen over je spraak.
- Spreektempo aanpassen: Langzamer spreken kan helpen om de controle over de klanken te behouden en minder blokkades te ervaren.
- Stottertherapieën: Logopedisten of gespecialiseerde stottertherapeuten kunnen helpen bij het ontwikkelen van strategieën om vloeiender te spreken. Therapieën zoals de Fluency Shaping-methode en Stuttering Modification-technieken worden vaak toegepast.
Zijn er stottertherapieën?
Ja, er zijn verschillende therapieën beschikbaar voor mensen die stotteren. Deze kunnen worden aangeboden door logopedisten en gespecialiseerde stottertherapeuten. Een van de meest voorkomende vormen van therapie is logopedie, waarbij je werkt aan het verbeteren van je ademhaling, het aanpassen van je spreektempo en het leren omgaan met stottermomenten.
Andere therapieën richten zich op het emotionele aspect van stotteren, zoals cognitieve gedragstherapie (CGT) of mindfulness-oefeningen om stress te verminderen. Deze kunnen helpen om de angst en negatieve gedachten rondom stotteren te verminderen.
Wat als je gepest wordt door stotteren?
Helaas komt het voor dat mensen met een stotter gepest worden, vooral kinderen op school. Dit kan grote gevolgen hebben voor hun zelfvertrouwen en sociale ontwikkeling. Het is belangrijk om steun te zoeken, bijvoorbeeld bij een vertrouwenspersoon, leraar of ouder. Er zijn ook organisaties zoals de Stotterfonds en Nederlandse Federatie Stotteren (NFS) die ondersteuning bieden en lotgenotencontact organiseren.
Hoe voorkom je stotteren?
Hoewel stotteren niet altijd volledig te voorkomen is, kunnen bepaalde omgevingsfactoren en opvoedingsstijlen een positieve invloed hebben op de spraakontwikkeling van kinderen. Het is belangrijk om kinderen de tijd te geven om te spreken en hen niet onder druk te zetten om snel te praten.
Ook kan het helpen om een ontspannen en ondersteunende omgeving te creëren waarin het kind zich veilig voelt om te spreken.