Het Nipah-virus: Wat je moet weten

Juli 2024

Wat is het Nipah-virus?

Het Nipah-virus is een zoönotisch virus, wat betekent dat het kan worden overgedragen van dieren op mensen. Het behoort tot de familie van Paramyxoviridae en werd voor het eerst geïdentificeerd in 1998 tijdens een uitbraak in Maleisië. De naam “Nipah” is afgeleid van een dorp in Maleisië waar de eerste gevallen werden gedocumenteerd.

Oorsprong en verspreiding van het Nipah-virus

Het Nipah-virus is van oorsprong een vleermuisvirus. Pteropus vleermuizen, ook wel bekend als vliegende honden, worden beschouwd als de natuurlijke gastheer van het virus. De eerste grote uitbraak vond plaats in Maleisië en Singapore, waar het virus van vleermuizen op varkens en vervolgens op mensen werd overgedragen.
Sindsdien zijn er ook uitbraken gemeld in Bangladesh en India. In deze regio’s wordt aangenomen dat de verspreiding vaak plaatsvindt door consumptie van besmette dadelpalmsap, dat door vleermuizen wordt verontreinigd.

Syptomen Nipah-virus

De symptomen van een Nipah-virusinfectie kunnen variëren van milde griepachtige symptomen tot ernstige ademhalingsproblemen en encefalitis (hersenontsteking). De incubatietijd varieert van 4 tot 14 dagen.

Enkele van de meest voorkomende symptomen zijn:
  • Koorts
  • Hoofdpijn
  • Spierpijn
  • Braken
  • Keelpijn
In ernstige gevallen kan de infectie leiden tot:
  • Duizeligheid
  • Slaperigheid
  • Verwardheid
  • Aanvallen
  • Coma
De mortaliteit van een Nipah-virusinfectie kan oplopen tot 75%, afhankelijk van de uitbraak en de behandelingsmogelijkheden.

Hoe wordt het Nipah-virus overgedragen?

Het Nipah-virus kan worden overgedragen door direct contact met besmette dieren zoals vleermuizen en varkens, of door consumptie van voedsel dat door deze dieren is besmet. Mens-op-mens transmissie is ook mogelijk, vooral bij nauw contact met besmette personen, zoals familieleden of gezondheidswerkers.

Wat te doen bij een mogelijke infectie?

Er is momenteel geen specifieke behandeling of vaccin voor het Nipah-virus. De behandeling is voornamelijk ondersteunend en gericht op het verlichten van de symptomen.
Bij vermoeden van een Nipah-virusinfectie is het belangrijk om:
  • Direct medisch advies in te winnen
  • Contact met anderen te minimaliseren om verspreiding te voorkomen.
  • Strikte hygiënemaatregelen te volgen, zoals regelmatig handen wassen en het dragen van beschermende kleding bij zorgverlening.
Enkele preventieve maatregelen om een Nipah-virusinfectie te voorkomen zijn:
  • Vermijden van contact met vleermuizen en varkens in gebieden waar het virus voorkomt.
  • Vermijden van consumptie van rauw dadelpalmsap of andere voedingsmiddelen die door vleermuizen kunnen zijn besmet.
  • Implementeren van strikte hygiënemaatregelen in gezondheidsinstellingen.

Nipah-virus in Nederland

Tot op heden zijn er geen gevallen van Nipah-virusinfectie gemeld in Nederland. Gezien de oorsprong en transmissieroutes van het virus, is de kans op een uitbraak in Nederland relatief klein. Echter, gezien de globalisering en internationale reizen, blijft waakzaamheid noodzakelijk.
Het Nipah-virus blijft een ernstige bedreiging voor de volksgezondheid in bepaalde delen van de wereld. Door bewustwording en preventieve maatregelen kunnen de risico’s van een uitbraak echter aanzienlijk worden verminderd. Het is belangrijk om alert te blijven en voorbereid te zijn op mogelijke toekomstige dreigingen.